Blootstelling aan groene omgeving hangt samen met afname depressieve symptomen

Op 9 februari 2021 gaf dr. Hannah Roberts (UU) de eerste ODISSEI lunchlezing. Ze presenteerde haar onderzoek naar de invloed van verschillende omgevingsfactoren op depressieve symptomen in Nederland. Haar onderzoek toont dat blootstelling aan een groene omgeving samenhangt met een afname van depressieve symptomen. Om tot dit resultaat te komen, heeft Roberts gebruik gemaakt van CBS microdata, die ze heeft gecombineerd met een survey en een GPS dataverzameling. Ze voerde dit onderzoek uit als postdoctoraal onderzoeker in het ‘Dynamic Urban Environmental Exposures on Depression and Suicide’, or ‘NEEDS’ project van dr. Marco Helbich.

Tot nu toe hebben de meeste studies die onderzoek deden naar de invloed van omgevingsfactoren op mentale gezondheid zich gericht op de impact van iemands directe leefomgeving. Studies die verder dan de directe woonomgeving keken, richtten zich exclusief op één specifieke omgevingsfactor. Roberts en Helbich hebben daarentegen de relatie onderzocht tussen verschillende omgevingsfactoren en depressieve symptomen, zowel in de directe woonomgeving als daarbuiten. ‘Als we niet de bredere omgeving meenemen, dan bestaat het risico dat we de invloed van die directe woonomgeving overschatten. We wilden de rol van de omgeving in relatie tot mentale gezondheid op een realistischer manier benaderen’, legt Roberts uit.

Samen met CBS voerden ze een survey uit met 11.505 respondenten. Van deze respondenten waren 629 bereid om een app te gebruiken op hun smartphone die hun bewegingen gedurende zeven dagen vastlegde. Na het opschonen van de data, bijvoorbeeld door het verwijderen van mensen die per vliegtuig reisden of de mensen die nauwelijks datapunten verzamelden, bleven 393 mensen over. De GPS-punten van elke participant representeerden hun dagelijkse mobiliteitspad. De blootstelling aan groene omgeving, blauwe omgeving, luchtvervuiling en geluidsvervuiling werd gemeten voor elke participant en verder verrijkt met CBS microdata over hun sociale omgeving. De GPS tracking maakte het mogelijk om deze blootstelling niet alleen te berekenen voor de directe woonomgeving, maar ook wat betreft de dagelijkse bewegingen buiten hun huishouden.

De onderzoekers berekenden blootstelling aan omgevingsfactoren met een straal van 50 meter en 100 meter. Hun resultaten suggereren dat blootstelling aan groene omgeving binnen 50 meter, zowel thuis als daarbuiten, samenhangt met een vermindering van symptomen van depressie. Als echter de resultaten worden gesorteerd op basis van gender, dan is deze positieve invloed alleen voor mannen te zien. Hoewel er verder onderzoek nodig is naar de reden hiervoor, suggereert Roberts dat dit zou kunnen komen door verschillende mobiliteitspatronen van mannen en vrouwen.

Het onderzoek toont aan dat het belangrijk is om niet enkel de woonomgeving te onderzoeken, maar ook de omgeving waarin mensen zich hiernaast begeven, wanneer je onderzoek doet naar de invloed van omgevingsfactoren op mentale gezondheid. Bovendien laat het zien dat CBS microdata niet alleen voor surveyonderzoek onder een representatieve steekproef kan worden gebruikt, maar dat ze ook een zeer gedetailleerde verdere datacollectie kunnen faciliteren. Roberts sluit af: ‘Naar mijn idee is de schat aan data beschikbaar via het CBS nergens anders te vinden. Het is een fantastische bron voor onderzoek, welke onderzoeksvraag je ook hebt’.

De volgende ODISSEI Lunchlezing vindt plaats op 30 maart en wordt gegeven door prof. dr. Rens van de Schoot over ASReview, de slimme software waarmee je veel sneller systematisch literatuuronderzoek kan uitvoeren. Lees hier het abstract voor deze lezing of schrijf je hier direct in.

Relevante links


Foto door Joep Cox op Unsplash.