De opkomst van grote bedrijven die grootschalig data verzamelen, zou volgens sommige sociologen de ondergang van de empirische sociologie betekenen. Vragenlijsten zouden irrelevant worden door de ontwikkeling van moderne technieken en dataverzameling door grote bedrijven. In Sociologie Magazine schrijft Rense Corten (Universiteit Utrecht) over deze pessimistische blik op de toekomst van de sociologie die in 2007 rondging. Hij reflecteert – vijftien jaar later – op de vraag of het er ondertussen daadwerkelijk zo slecht voorstaat met de empirische sociologie.
In zijn tussenbalans verkent Corten de ‘diagnose’ van sociologen Mike Savage en Roger Burrows uit 2007 nader. Hoewel hun standpunt controversieel was, blijven de punten die ze aankaarten relevant, geeft hij aan: steeds minder mensen zijn bereid vragenlijsten in te vullen, en digitalisering van de samenleving heeft een enorme invloed gehad op de mogelijkheden tot dataverzameling. Deze dataverzamelingen zijn echter veelal in private handen, wat de academische onderzoeksmogelijkheden sterk beperkt. En hoewel ‘data science’ in opkomst is, maakt deze weinig gebruik van sociologische theorie.
Toch is Corten voorzichtig optimistisch, juist vanwege de ontwikkelingen die zich de afgelopen vijftien jaar hebben voorgedaan binnen de empirische sociologie: Sociologen maken steeds meer gebruik van nieuwe vormen van data en ontwikkelen daarbij methodes om deze te onderzoeken. Ook digitale dataverzameling wordt steeds verder ontwikkeld. Bovendien bundelen sociologen krachten om het vakgebied te moderniseren, bijvoorbeeld in ODISSEI. Tot slot biedt herwaardering van sociologische kennis hoop voor de toekomst. ‘Als sociologen deze hernieuwde interesse in de discipline weten te combineren met het huidige momentum van innovatie in onderzoeksmethoden, mogen we na de “crisis” van Savage en Burrows misschien zelfs bescheiden hopen op een renaissance in de empirische sociologie’, sluit Corten af.
Lees de tekst van het hele artikel: Rense Corten, ‘Van crisis naar renaissance: de toekomst van de empirische sociologie’, Sociologie Magazine 30.1 (2022).
Relevante links
Foto door Pietro Jeng op Unsplash