Met veel plezier presenteren we een nieuwe versie van het ODISSEI Portal. Het Portal verzamelt metadata van verschillende Nederlandse data-archieven in een gezamenlijke omgeving. Hiermee ondersteunt het Portal het uitgebreid doorzoeken van beschikbare data en het toegankelijk maken van sociaalwetenschappelijke datasets in Nederland. Het Portal bevat metadata van het CBS, DANS, LISS, DataverseNL en HSN, the Historical Sample of the Netherlands. In deze versie hebben we nieuwe metadata toegevoegd van CBS microdatasets, waardoor nu meer dan 8.000 datasets vindbaar zijn in het Portal.
Data Access Broker
Het Portal biedt niet alleen de mogelijkheid om data te vinden maar bevat ook informatie over de toegangscriteria voor hergebruik. De nieuwe versie van het Portal bevat nu een eerste opzet van de zogenaamde Data Access Broker (DAB) – een omgeving waarmee gebruikers open access datasets kunnen downloaden en datasets met toegangsbeperkingen kunnen aanvragen. De huidige versie van de DAB maakt het mogelijk om open access datasets uit het DANS Data Station SSH direct te downloaden als de DOI van de dataset wordt ingevoerd. Voor datasets met een toegangsbeperking en datasets van andere aanbieders linkt de DAB naar een pagina waar meer informatie over de toegang beschikbaar is. De DAB is vanuit elke dataset te bereiken door de link te volgen die in het Terms tabblad onder Data Access Place staat vermeld. De DAB wordt de komende tijd verder ontwikkeld tot een meer geavanceerd systeem waarin gebruikers datasets van meerdere aanbieders in één keer kunnen aanvragen.
Nieuwe verrijking van de metadata
In de nieuwe versie van het Portal hebben we de informatie die beschikbaar is voor gebruikers verder verrijkt, ter verbetering van de zoekresultaten.
Een mooie toevoeging is dat alle metadatabestanden nu verrijkt zijn met termen van ELSST, the European Social Sciences Language Thesaurus. ELSST-termen zijn door het CESSDA-consortium naar verschillende talen vertaald. Door deze termen als linked data in de metadata van het Portal op te nemen, wordt het voor gebruikers mogelijk om de metadata te vinden in de originele taal van de term, alsook in alle vertalingen.
Een andere verrijking die is opgenomen is dat de metadata van het CBS nu ook een link bevat naar de CBS begrippen waardoor dataontwerpen gevonden kunnen worden op basis van deze gestandaardiseerde begrippenlijsten.
Het Portal heeft nu ook informatie over het linken van datasets. Gebruikers kunnen nu bijvoorbeeld zien dat de data van het LISS panel gelinkt kan worden aan de CBS microdata. Ook hebben we in deze versie van het Portal de presentatie van de metadata verder geharmoniseerd door alle metadata waar mogelijk weer te geven in de standaard Dataverse metadata blokken en de rest in een provider-specifiek blok te plaatsen.
Vertaling van de omgeving
Het ODISSEI team heeft verder gewerkt aan een vertaling van de gebruikersomgeving naar het Nederlands. Het ODISSEI Portal is de eerste Dataverse-instantie waar deze vertaling in geïmplementeerd is en getest wordt. ODISSEI heeft de vertaling naar het Nederlands toegevoegd aan de Dataverse Language Packs zodat ook andere Nederlandstalige Dataverse-instanties hiervan gebruik kunnen maken.
Toekomstige ontwikkelingen
Het Portal wordt verder ontwikkeld tot eind 2024 door ODISSEI, DANS, VU en SURF als onderdeel van het ODISSEI Roadmap-project.
Zoals hierboven beschreven wordt het prototype van de DAB verder ontwikkeld om het makkelijker te maken voor gebruikers om datasets van verschillende bronnen in één keer aan te vragen.
Verder nodigen we nieuwe archieven nog steeds uit om hun metadata via het Portal beschikbaar te stellen, zodat nog meer datasets vindbaar worden voor de ODISSEI-gemeenschap.
Tenslotte willen we ook de opname van metadata in de ODISSEI Portal verder automatiseren. Tot nu toe hebben we elke 4-6 maanden een nieuwe versie van het Portal gelanceerd met metadata die op dat moment beschikbaar was. In de toekomst zal het Portal nieuwe en bijgewerkte metadata automatisch opnemen en elke week verversen.
Het ODISSEI Portal prototype is vrij toegankelijk via https://portal.odissei.nl/.
Voor meer informatie over het Portal of om feedback door te geven, neem contact op via info@odissei-data.nl